Majjhima Nikaya-Uparipannasa Pali- Vibhanga Waggaya
Remember, this is the sutra where the Four Noble Truths are preached, explained by dividing the ‘Four Noble Truths’ into parts and parsing by Ven Shariputhra Sthavira.
Evang Me Suthang
Ekang Samayang Bhagawa~ Ba~ra~nasiyang Viharathi Isipathane Migada~ye.
Thaththra Kho Bhagawa~ Bhikkhu~ A~manthesi – ‘Bhikkhawo’thi.
Bhadanthe’thi The Bhikkhu~, Bhagawatho Pachchassosung.
Bhagawa~ Ethadawocha –
“Thathah~gathena, Bhikkhawe, Arahatha~ Samma~sambuddhena Ba~ra~nasiyang Isipathane Migada~ye Anuththarang Dhammachakkang Pawaththithang Appatiwaththiyang Samanena Wa~ Bra~hmanena Wa~ Devena Wa~ Ma~rena Wa~ Brahmuna~ Wa~ Kenachi Wa~ Lokasming.
Yadidang –
Chathunnang Ariyasachcha~nang A~chikkhana~ Desana~ Paknkna~pana~ Pattahpana~ Vivarana~ Vibhajana~ Uththa~ni~kammang.
Kathamesang Chathunnang?
Dukkhassa Ariyasachchassa A~chikkhana~ Desana~ Paknkna~pana~ Pattahpana~ Vivarana~ Vibhajana~ Uththa~ni~kammang,
Dukkha Samudayassa Ariyasachchassa A~chikkhana~ Desana~ Paknkna~pana~ Pattahpana~ Vivarana~ Vibhajana~ Uththa~ni~kammang,
Dukkha Nirodhassa Ariyasachchassa A~chikkhana~ Desana~ Paknkna~pana~ Pattahpana~ Vivarana~ Vibhajana~ Uththa~ni~kammang,
Dukkha Nirodha Ga~miniya~ Patipada~ya Ariyasachchassa A~chikkhana~ Desana~ Paknkna~pana~ Pattahpana~ Vivarana~ Vibhajana~ Uththa~ni~kammang.
Thathah~gathena, Bhikkhawe, Arahatha~ Samma~sambuddhena Ba~ra~nasiyang Isipathane Migada~ye Anuththarang Dhammachakkang Pawaththithang Appatiwaththiyang Samanena Wa~ Bra~hmanena Wa~ Devena Wa~ Ma~rena Wa~ Brahmuna~ Wa~ Kenachi Wa~ Lokasming,
Yadidang –
Imesang Chathunnang Ariyasachcha~nang A~chikkhana~ Desana~ Paknkna~pana~ Pattahpana~ Vivarana~ Vibhajana~ Uththa~ni~kammang.
“Sevethah Bhikkhawe, Sa~ripuththa Moggalla~ne’ Bhajathah Bhikkhawe, Sa~ripuththa Moggalla~ne’. Panditha~ Bhikkhu~ Anugga~haka~ Sabrahmacha~ri~nang. Seiyathah~pi Bhikkhawe, Janeththi Evang sa~ripuththo’. Seiyatha~pi Ja~thassa A~pa~detha~ Evang Moggalla~no’.
Sa~ripuththo Bhikkhawe, Sotha~paththiphale Vinethi. Moggalla~no Uththamaththeh Vinethi.
Sa~ripuththo Bhikkhawe, Pahothi Chaththa~ri Ariyasachcha~ni Viththahrena A~chikkhithung Desethung Paknkna~pethung Pattahpethung Vivarithung Vibhajithung Uththa~ni~ka~thu”nthi.
Idamawocha Bhagawa~.
Idang Wathwa~na Sugatho Uttahya~sana~ Viha~rang Pa~visi.
Thathra Kho A~yasma~ Sa~ripuththo Achirapakkanthassa Bhagawatho Bhikkhu~ A~manthesi –
‘A~wuso Bhikkhawo’thi.
‘A~wuso’thi, Kho The Bhikkhu~ A~yasmatho Sa~ripuththassa Pachchassosung.
A~yasma~ Sa~ripuththo Ethadawocha –
“Thathah~gathena A~wuso, Arahatha~ Samma~sambuddhena Ba~ra~nasiyang Isipathane Migada~ye Anuththarang Dhammachakkang Pawaththithang Appatiwaththiyang Samanena Wa~ Bra~hmanena Wa~ Devena Wa~ Ma~rena Wa~ Brahmuna~ Wa~ Kenachi Wa~ Lokasming,
Yadidang –
Chathunnang Ariyasachcha~nang A~chikkhana~ Desana~ Paknkna~pana~ Pattahpana~ Vivarana~ Vibhajana~ Uththa~ni~kammang.
Kathamesang Chathunnang?
Dukkhassa Ariyasachchassa A~chikkhana~ Desana~ Paknkna~pana~ Pattahpana~ Vivarana~ Vibhajana~ Uththa~ni~kammang,
Dukkha Samudayassa Ariyasachchassa A~chikkhana~ Desana~ Paknkna~pana~ Pattahpana~ Vivarana~ Vibhajana~ Uththa~ni~kammang,
Dukkha Nirodhassa Ariyasachchassa A~chikkhana~ Desana~ Paknkna~pana~ Pattahpana~ Vivarana~ Vibhajana~ Uththa~ni~kammang,
Dukkha Nirodha Ga~miniya~ Patipada~ya Ariyasachchassa A~chikkhana~ Desana~ Paknkna~pana~ Pattahpana~ Vivarana~ Vibhajana~ Uththa~ni~kammang.
“Kathamakncha~wuso ‘Dukkhang Ariyasachchang’?
Ja~thipi Dukkha~,
Jara~pi Dukkha~,
Maranampi Dukkhang,
Soka Parideva Dukkhadomanassupa~ya~sa~pi Dukkha~,
Yampichchahng Na Labhathi Thampi Dukkhang,
Sangkhiththena Paknchupa~da~nakkhandha~ Dukkha~”.
“Kathama~ Cha~wuso Ja~thi?
Ya~ Thesang Thesang Saththa~nang Thamhi Thamhi Saththanika~ye Ja~thi, Saknja~thi, Okkanthi, Abhinibbaththi, Khandha~nang Pa~thubha~wo, A~yathana~nang Patila~bho.
Ayang Wuchchatha~wuso, Ja~thi”.
“Kathama~ Cha~wuso Jara~?
Ya~ Thesang Thesang Saththa~nang Thamhi Thamhi Saththa Nika~ye Jara~ Ji~ranatha~, Khandichchang, Pa~lichchang, Waliththachatha~, A~yuno Sangha~ni, Indriya~nang Paripa~ko.
Ayang Wuchchatha~wuso, Jara~”.
“Kathamakncha~wuso Maranang?
Ya~ Thesang Thesang Saththa~nang Thamha~ Thamha~ Saththanika~ya~ Chuthi Chavanatha~ Bhedo, Antharadha~nang, Machchu Maranang, Ka~langkiriya~, Khandha~nang Bhedo, Kalebarassa Nikkhepo, Ji~vithindriyassupachchehdo.
Idang Wuchchatha~wuso, Maranang”.
“Kathamo Cha~wuso Soko?
Yo kho A~wuso, Aknknatharaknknatharena Byasanena Samanna~gathassa, Aknknatharaknknatharena Dukkhadhammena, Phuttahssa Soko Sochana~, Sochithaththang, Antho soko, Antho Parisoko.
Ayang Wuchchatha~wuso, Soko”.
“Kathamo Cha~wuso Paridevo?
Yo kho A~wuso, Aknknatharaknknatharena Byasanena Samanna~gathassa, Aknknatharaknknatharena Dukkhadhammena, Phuttahssa A~devo Paridevo, A~devana~ Paridevana~, A~devithaththang Paridevithaththang.
Ayang Wuchchatha~wuso Parievo”.
“Kathamakncha~wuso Dukkhang?
Yang Kho A~wuso, Ka~yikang Dukkhang, Ka~yikang Asa~thang, Ka~yasamphassajang Dukkhang, Asa~thang, Vedayithang.
Idang Wuchchatha~wuso, Dukkhang”.
“Kathamakncha~wuso Domanassang?
Yang Kho A~wuso, Chethasikang Dukkhang, Chethasikang Asa~thang, Manosamphassajang Dukkhang, Asa~thang, Vedayithang.
Idang Wuchchatha~wuso, Domanassang”.
“Kathamo Cha~wuso Upa~ya~so?
Yo kho A~wuso, Aknknatharaknknatharena Byasanena Samanna~gathassa, Aknknatharaknknatharena Dukkhadhammena, Phuttahssa A~ya~so Upa~ya~so, A~ya~sithaththang Upa~ya~sithaththang.
Ayang Wuchchatha~wuso, Upa~ya~so”.
“Kathamakncha~wuso Yampichchahng Na Labhathi Thampi Dukkhang?
“Ja~thidhamma~nang A~wuso, Saththa~nang Evang Ichchah~ Uppajjathi – ‘Aho Watha Mayang Na Ja~thidhamma~ Assa~ma, Na Cha Watha No Ja~thi A~gachchehiya~’thi.
Na Kho Panethang Ichchah~ya Paththabbang.
Idampi Yampichchahng Na Labhathi Thampi Dukkhang”.
“Jara~dhamma~nang A~wuso, Saththa~nang Evang Ichchah~ Uppajjathi – ‘Aho Watha Mayang Na Jara~dhamma~ Assa~ma, Na Cha Watha No Jara~ A~gachchehiya~’thi.
Na Kho Panethang Ichchah~ya Paththabbang.
Idampi Yampichchahng Na Labhathi Thampi Dukkhang”.
“Bya~dhidhamma~nang A~wuso, Saththa~nang Evang Ichchah~ Uppajjathi
– ‘Aho Watha Mayang Na Bya~dhidhamma~ Assa~ma, Na Cha Watha No Bya~dhi A~gachchehiya~’thi.
Na Kho Panethang Ichchah~ya Paththabbang.
Idampi Yampichchahng Na Labhathi Thampi Dukkhang”.
“Maranadhamma~nang A~wuso, Saththa~nang Evang Ichchah~ Uppajjathi
– ‘Aho Watha Mayang Na Maranadhamma~ Assa~ma, Na Cha Watha No Maranang A~gachchehiya~’thi.
Na Kho Panethang Ichchah~ya Paththabbang.
Idampi Yampichchahng Na Labhathi Thampi Dukkhang”.
“Soka Parideva Dukkha Domanassupa~ya~sa Dhamma~nang A~wuso, Saththa~nang Evang Ichchah~ Uppajjathi
– ‘Aho Watha Mayang Na Soka Parideva Dukkha Domanassupa~ya~sa Dhamma~ Assa~ma, Na Cha Watha No Soka Parideva Dukkha Domanassupa~ya~sa~ A~gachchehiya~’thi.
Na Kho Panethang Ichchah~ya Paththabbang.
Idampi Yampichchahng Na Labhathi Thampi Dukkhang”.
“Kathamo Cha~wuso, Sangkhiththena Paknchupa~da~nakkhandha~ Dukkha~?
Seiyathihdang –
Ru~pupa~da~nakkhandho,
Vedanupa~da~nakkhandho,
Saknknu~pa~da~nakkhandho,
Sangkha~rupa~da~nakkhandho,
Viknkna~nupa~da~nakkhandho.
Ime Wuchchantha~wuso, Sangkhiththena Paknchupa~da~nakkhandha Dukkha~.
Idang Wuchchatha~wuso Dukkho Ariya sachchang”.
“Kathamakncha~wuso ‘Dukkhasamudayo Ariyasachchang’?
Ya~yang Thanha~ Ponobhavika~ Nandira~gasahagatha~ Thathrathathra~bhinandini~.
Seiyathihdang?
Ka~ma Thanha~,
Bhava Thanha~,
Vibhava Thanha~,
Idang Wuchchatha~wuso Dukkhasamudayo Ariyasachchang”.
“Kathamakncha~wuso, ‘Dukkhanirodho Ariyasachchang’?
Yo Thassa~yeva Thanha~ya Asesavira~ganirodho Cha~go Patinissaggo Muththi Ana~layo.
Idang Wuchchatha~wuso Dukkhanirodho Ariyasachchang”.
“Kathamakncha~wuso, ‘Dukkhanirodhaga~mini~ Patipada~ Ariyasachchang’?
Ayameva Ariyo Attahnggiko Maggo.
Seiyathihdang?
Samma~ Dittih,
Samma~ Sangkappo,
Samma~ Wa~cha~,
Samma~ Kammantho,
Samma~ A~ji~wo,
Samma~ Wa~ya~mo,
Samma~ Sathi,
Samma~ Sama~dhi”.
“Kathama~cha~wuso Samma~ Dittih?
Yang Kho A~wuso Dukkhe Kna~nang,
Dukkhasamudaye Kna~nang,
Dukkhanirodhe Kna~nang,
Dukkhanirodhaga~miniya~ Patipada~ya Kna~nang.
Ayang Wuchchatha~wuso Samma~ Dittih”.
“Kathamo Cha~wuso Samma~ Sangkappo?
Nekkhamma Sangkappo,
Abya~pa~da Sangkappo,
Avihingsa~ Sangkappo.
Ayang Wuchchatha~wuso Samma~ Sangkappo”.
“Kathama~ Cha~wuso, Samma~ Wa~cha~?
Musa~wa~da~ Veramani,
Pisuna~ya Wa~cha~ Veramani,
Pharusa~ya Wa~cha~ Veramani,
Samphappala~pa~ Veramani,
Ayang Wuchchatha~wuso Samma~ Wa~cha~”.
“Kathamo Cha~wuso Samma~ Kammantho?
Pa~na~thipa~tha~ Veramani,
Adinna~da~na~ Veramani,
Ka~mesumichchah~cha~ra~ Veramani.
Ayang Wuchchatha~wuso Samma~ Kammantho”.
“Kathamo Cha~wuso Samma~ A~ji~wo?
Idha~wuso Ariyasa~vako Michchah~ A~ji~wang Paha~ya, Samma~ A~ji~wena Ji~vikang Kappethi.
Ayang Wuchchatha~wuso Samma~ A~ji~wo”.
“Kathamo Cha~wuso Samma~ Wa~ya~mo?
Idha~wuso Bhikku,
Anuppanna~nang Pa~paka~nang Akusala~nang Dhamma~nang Anuppa~da~ya Chahndang Janethi Wa~yamathi Vi~riyang A~rabhathi Chiththang Pagganha~thi Padahathi,
Uppanna~nang Pa~paka~nang Akusala~nang Dhamma~nang Paha~na~ya Chahndang Janethi Wa~yamathi Vi~riyang A~rabhathi Chiththang Pagganha~thi Padahathi,
Anuppanna~nang Kusala~nang Dhamma~nang Uppa~da~ya Chahndang Janethi Wa~yamathi Vi~riyang A~rabhathi Chiththang Pagganha~thi Padahathi,
Uppanna~nang Kusala~nang Dhamma~nang Tihthiya~ Asammosa~ya Bhiyobha~wa~ya Vepulla~ya Bha~wana~ya Pa~ripu~riya~ Chahndang Janethi Wa~yamathi Vi~riyang A~rabhathi Chiththang Pagganha~thi Padahathi,
Ayang Wuchchatha~wuso Samma~ Wa~ya~mo”.
“Kathama~ Cha~wuso Samma~ Sathi?
Idha~wuso Bhikku,
Ka~ye Ka~ya~nupassi~ Viharathi A~tha~pi~ Sampaja~no Sathima~ Vineiya Loke Abhijjha~domanassang,
Vedana~su Vedana~nupassi~ Viharathi A~tha~pi~ Sampaja~no Sathima~ Vineiya Loke Abhijjha~domanassang,
Chiththe Chiththa~nupassi Viharathi A~tha~pi~ Sampaja~no Sathima~ Vineiya Loke Abhijjha~domanassang,
Dhammesu Dhamma~nupassi~ Viharathi A~tha~pi~ Sampaja~no Sathima~ Vineiya Loke Abhijjha~domanassang,
Ayang Wuchchatha~wuso Samma~ Sathi”.
“Kathamo Cha~wuso Samma~ Sama~dhi?
Idha~wuso Bhikkhu,
Vivichcheva Ka~mehi Vivichcha Akusalehi Dhammehi Savithakkang Savicha~rang Vivekajang Pi~thisukhang Patahmajjha~nang Upasampajja Viharathi,
Vithakkavicha~ra~nang Wu~pasama~ Ajjhaththang Sampasa~danang Chethaso Ekodibha~wang Avithakkang Avicha~rang Sama~dhijang Pi~thisukhang Duthiyajjha~nang Upasampajja Viharathi,
Pi~thiya~ Cha Vira~ga~ Upekkhako Cha Viharathi Sathochasampaja~no Sukhancha Ka~yena Patisangvedethi Yangthang Ariya~ A~chikkhanthi Upekkhakho Sathima~ Sukha Viha~rithi Thathiyajjha~nang Upasampajja Viharathi,
Sukhassacha Paha~na~ Dukkassacha Paha~na~ Pubbeva Somanassa Domanassa~nang Aththahnggama~ Adukkhang Asukhang Upekkha~ Sathi Pa~risuddhing Chathuththahjjha~nang Upasampajja Viharathi,
Ayang Wuchchatha~wuso Samma~sama~dhi.
Idang Wuchchatha~wuso, Dukkhanirodhaga~mini~ Patipada~ Ariyasachchang”.
Thathah~gathena, Bhikkhawe, Arahatha~ Samma~sambuddhena Ba~ra~nasiyang Isipathane Migada~ye Anuththarang Dhammachakkang Pawaththithang Appatiwaththiyang Samanena Wa~ Bra~hmanena Wa~ Devena Wa~ Ma~rena Wa~ Brahmuna~ Wa~ Kenachi Wa~ Lokasming,
Yadidang –
Imesang Chathunnang Ariyasachcha~nang A~chikkhana~ Desana~ Paknkna~pana~ Pattahpana~ Vivarana~ Vibhajana~ Uththa~ni~kamma’nthi.
Idamawocha A~yasma~ Sa~ripuththo, Aththamana~ The Bhikkhu~ A~yasmatho Sa~ripuththassa Bha~sithang Abhinandunthi.