සබ්බාසව සූත්‍රය

එවං මෙ සුතං
එකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තත්‍ර ඛො භගවා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – “භික්ඛවො”ති.
‘භදන්තෙ’ති තෙ භික්ඛූ භගවතො පච්චස්සොසුං.

භගවා එතදවොච –
“සබ්බාසවසංවරපරියායං වො භික්ඛවෙ, දෙසෙස්සාමි. තං සුණාථ, සාධුකං මනසි කරොථ, භාසිස්සාමී”ති.
“එවං භන්තෙ”ති, ඛො තෙ භික්ඛූ භගවතො පච්චස්සොසුං.
භගවා එතදවොච –

“ජානතො අහං භික්ඛවෙ, පස්සතො ආසවානං ඛයං වදාමි,
නො අජානතො නො අපස්සතො.
කිඤ්ච භික්ඛවෙ, ජානතො කිඤ්ච පස්සතො ආසවානං ඛයං වදාමි? යොනිසො ච මනසිකාරං අයොනිසො ච මනසිකාරං.
අයොනිසො භික්ඛවෙ, මනසිකරොතො අනුප්පන්නා චෙව ආසවා උප්පජ්ජන්ති, උප්පන්නා ච ආසවා පවඩ්ඪන්ති.
යොනිසො ච ඛො භික්ඛවෙ, මනසිකරොතො අනුප්පන්නා චෙව ආසවා න උප්පජ්ජන්ති, උප්පන්නා ච ආසවා පහීයන්ති.

“අත්ථි භික්ඛවෙ, ආසවා දස්සනා පහාතබ්බා,
අත්ථි ආසවා සංවරා පහාතබ්බා,
අත්ථි ආසවා පටිසෙවනා පහාතබ්බා,
අත්ථි ආසවා අධිවාසනා පහාතබ්බා,
අත්ථි ආසවා පරිවජ්ජනා පහාතබ්බා,
අත්ථි ආසවා විනොදනා පහාතබ්බා,
අත්ථි ආසවා භාවනා පහාතබ්බා.

“කතමෙ ච භික්ඛවෙ, ආසවා දස්සනා පහාතබ්බා?
ඉධ භික්ඛවෙ, අස්සුතවා පුථුජ්ජනො-
අරියානං අදස්සාවී, අරියධම්මස්ස අකොවිදො,
අරියධම්මෙ අවිනීතො,
සප්පුරිසානං අදස්සාවී, සප්පුරිසධම්මස්ස අකොවිදො, සප්පුරිසධම්මෙ අවිනීතො,
මනසිකරණීයෙ ධම්මෙ නප්පජානාති, අමනසිකරණීයෙ ධම්මෙ නප්පජානාති.
සො මනසිකරණීයෙ ධම්මෙ අප්පජානන්තො අමනසිකරණීයෙ ධම්මෙ අප්පජානන්තො,
යෙ ධම්මා න මනසිකරණීයා, තෙ ධම්මෙ මනසි කරොති,
යෙ ධම්මා මනසිකරණීයා තෙ ධම්මෙ න මනසි කරොති.

“කතමෙ ච භික්ඛවෙ, ධම්මා න මනසිකරණීයා යෙ ධම්මෙ මනසි කරොති?
යස්ස භික්ඛවෙ, ධම්මෙ මනසිකරොතො අනුප්පන්නො වා කාමාසවො උප්පජ්ජති, උප්පන්නො වා කාමාසවො පවඩ්ඪති- අනුප්පන්නො වා භවාසවො උප්පජ්ජති, උප්පන්නො වා භවාසවො පවඩ්ඪති-
අනුප්පන්නො වා අවිජ්ජාසවො උප්පජ්ජති, උප්පන්නො වා අවිජ්ජාසවො පවඩ්ඪති-
ඉමෙ ධම්මා න මනසිකරණීයා යෙ ධම්මෙ මනසි කරොති.

“කතමෙ ච භික්ඛවෙ, ධම්මා මනසිකරණීයා යෙ ධම්මෙ න මනසි කරොති?
යස්ස භික්ඛවෙ, ධම්මෙ මනසිකරොතො අනුප්පන්නො වා කාමාසවො න උප්පජ්ජති, උප්පන්නො වා කාමාසවො පහීයති- අනුප්පන්නො වා භවාසවො න උප්පජ්ජති, උප්පන්නො වා භවාසවො පහීයති-
අනුප්පන්නො වා අවිජ්ජාසවො න උප්පජ්ජති, උප්පන්නො වා අවිජ්ජාසවො පහීයති-
ඉමෙ ධම්මා මනසිකරණීයා යෙ ධම්මෙ න මනසි කරොති.

“තස්ස අමනසිකරණීයානං ධම්මානං මනසිකාරා, මනසිකරණීයානං ධම්මානං අමනසිකාරා අනුප්පන්නා චෙව ආසවා උප්පජ්ජන්ති- උප්පන්නා ච ආසවා පවඩ්ඪන්ති.

“සො එවං අයොනිසො මනසි කරොති –
‘අහොසිං නු ඛො අහං අතීතමද්ධානං?
න නු ඛො අහොසිං අතීතමද්ධානං?
කිං නු ඛො අහොසිං අතීතමද්ධානං?
කථං නු ඛො අහොසිං අතීතමද්ධානං?
කිං හුත්වා කිං අහොසිං නු ඛො අහං අතීතමද්ධානං?
භවිස්සාමි නු ඛො අහං අනාගතමද්ධානං?
න නු ඛො භවිස්සාමි අනාගතමද්ධානං?
කිං නු ඛො භවිස්සාමි අනාගතමද්ධානං?
කථං නු ඛො භවිස්සාමි අනාගතමද්ධානං?
කිං හුත්වා කිං භවිස්සාමි නු ඛො අහං අනාගතමද්ධාන’න්ති?
එතරහි වා පච්චුප්පන්නමද්ධානං ආරබ්භ අජ්ඣත්තං කථංකථී හොති –
‘අහං නු ඛොස්මි?
නො නු ඛොස්මි?
කිං නු ඛොස්මි?
කථං නු ඛොස්මි?
අයං නු ඛො සත්තො කුතො ආගතො?
සො කුහිං ගාමී භවිස්සතී’ති?

“තස්ස එවං අයොනිසො මනසිකරොතො ඡන්නං දිට්ඨීනං අඤ්ඤතරා දිට්ඨි උප්පජ්ජති.
‘අත්ථි මෙ අත්තා’ති වා අස්ස සච්චතො ථෙතතො දිට්ඨි උප්පජ්ජති- ‘නත්ථි මෙ අත්තා’ති වා අස්ස සච්චතො ථෙතතො දිට්ඨි උප්පජ්ජති- ‘අත්තනාව අත්තානං සඤ්ජානාමී’ති වා අස්ස සච්චතො ථෙතතො දිට්ඨි උප්පජ්ජති-
‘අත්තනාව අනත්තානං සඤ්ජානාමී’ති වා අස්ස සච්චතො ථෙතතො දිට්ඨි උප්පජ්ජති-
‘අනත්තනාව අත්තානං සඤ්ජානාමී’ති වා අස්ස සච්චතො ථෙතතො දිට්ඨි උප්පජ්ජති-
අථ වා පනස්ස එවං දිට්ඨි හොති –
‘යො මෙ අයං අත්තා වදො වෙදෙය්‍යො තත්‍ර තත්‍ර කල්‍යාණපාපකානං කම්මානං විපාකං පටිසංවෙදෙති,
සො ඛො පන මෙ අයං අත්තා නිච්චො ධුවො සස්සතො අවිපරිණාමධම්මො සස්සතිසමං තථෙව ඨස්සතී’ති.

ඉදං වුච්චති භික්ඛවෙ, දිට්ඨිගතං දිට්ඨිගහනං දිට්ඨිකන්තාරං දිට්ඨිවිසූකං දිට්ඨිවිප්ඵන්දිතං දිට්ඨිසංයොජනං. දිට්ඨිසංයොජනසංයුත්තො භික්ඛවෙ, අස්සුතවා පුථුජ්ජනො න පරිමුච්චති ජාතියා ජරාය මරණෙන සොකෙහි පරිදෙවෙහි දුක්ඛෙහි දොමනස්සෙහි උපායාසෙහි- ‘න පරිමුච්චති දුක්ඛස්මා’ති වදාමි.

‘සුතවා ච ඛො භික්ඛවෙ, අරියසාවකො –
අරියානං දස්සාවී, අරියධම්මස්ස කොවිදො, අරියධම්මෙ සුවිනීතො, සප්පුරිසානං දස්සාවී, සප්පුරිසධම්මස්ස කොවිදො, සප්පුරිසධම්මෙ සුවිනීතො –
මනසිකරණීයෙ ධම්මෙ පජානාති, අමනසිකරණීයෙ ධම්මෙ පජානාති.
සො මනසිකරණීයෙ ධම්මෙ පජානන්තො අමනසිකරණීයෙ ධම්මෙ පජානන්තො
යෙ ධම්මා න මනසිකරණීයා තෙ ධම්මෙ න මනසි කරොති,
යෙ ධම්මා මනසිකරණීයා තෙ ධම්මෙ මනසි කරොති.

‘තස්ස අමනසිකරණීයානං ධම්මානං අමනසිකාරා මනසිකරණීයානං ධම්මානං මනසිකාරා අනුප්පන්නා චෙව ආසවා න උප්පජ්ජන්ති, උප්පන්නා ච ආසවා පහීයන්ති.
“සො ‘ඉදං දුක්ඛ’න්ති යොනිසො මනසි කරොති,
‘අයං දුක්ඛසමුදයො’ති යොනිසො මනසි කරොති,
‘අයං දුක්ඛනිරොධො’ති යොනිසො මනසි කරොති,
‘අයං දුක්ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා’ති යොනිසො මනසි කරොති.

තස්ස එවං යොනිසො මනසිකරොතො තීණි සංයොජනානි පහීයන්ති – සක්කායදිට්ඨි, විචිකිච්ඡා, සීලබ්බතපරාමාසො.
ඉමෙ වුච්චන්ති භික්ඛවෙ, ආසවා දස්සනා පහාතබ්බා.

“කතමෙ ච භික්ඛවෙ, ආසවා සංවරා පහාතබ්බා?
ඉධ භික්ඛවෙ,
භික්ඛු පටිසඞ්ඛා යොනිසො චක්ඛුන්ද්‍රිය සංවරසංවුතො විහරති.
යඤ්හිස්ස භික්ඛවෙ, චක්ඛුන්ද්‍රිය සංවරං අසංවුතස්ස විහරතො උප්පජ්ජෙය්‍යුං ආසවා විඝාතපරිළාහා, චක්ඛුන්ද්‍රිය සංවරං සංවුතස්ස විහරතො එවංස තෙ ආසවා විඝාතපරිළාහා න හොන්ති.

පටිසඞ්ඛා යොනිසො සොතින්ද්‍රිය සංවරසංවුතො විහරති.
යඤ්හිස්ස භික්ඛවෙ, සොතින්ද්‍රිය සංවරං අසංවුතස්ස විහරතො උප්පජ්ජෙය්‍යුං ආසවා විඝාතපරිළාහා, සොතින්ද්‍රිය සංවරං සංවුතස්ස විහරතො එවංස තෙ ආසවා විඝාතපරිළාහා න හොන්ති.

පටිසඞ්ඛා යොනිසො ඝානින්ද්‍රිය සංවරසංවුතො විහරති.
යඤ්හිස්ස භික්ඛවෙ, ඝානින්ද්‍රිය සංවරං අසංවුතස්ස විහරතො උප්පජ්ජෙය්‍යුං ආසවා විඝාතපරිළාහා, ඝානින්ද්‍රිය සංවරං සංවුතස්ස විහරතො එවංස තෙ ආසවා විඝාතපරිළාහා න හොන්ති.

පටිසඞ්ඛා යොනිසො ජිව්හින්ද්‍රිය සංවරසංවුතො විහරති.
යඤ්හිස්ස භික්ඛවෙ, ජිව්හින්ද්‍රිය සංවරං අසංවුතස්ස විහරතො උප්පජ්ජෙය්‍යුං ආසවා විඝාතපරිළාහා, ජිව්හින්ද්‍රිය සංවරං සංවුතස්ස විහරතො එවංස තෙ ආසවා විඝාතපරිළාහා න හොන්ති.

පටිසඞ්ඛා යොනිසො කායින්ද්‍රිය සංවරසංවුතො විහරති.
යඤ්හිස්ස භික්ඛවෙ, කායින්ද්‍රිය සංවරං අසංවුතස්ස විහරතො උප්පජ්ජෙය්‍යුං ආසවා විඝාතපරිළාහා, කායින්ද්‍රිය සංවරං සංවුතස්ස විහරතො එවංස තෙ ආසවා විඝාතපරිළාහා න හොන්ති.

පටිසඞ්ඛා යොනිසො මනින්ද්‍රිය සංවරසංවුතො විහරති.යඤ්හිස්ස භික්ඛවෙ, මනින්ද්‍රිය සංවරං අසංවුතස්ස විහරතො උප්පජ්ජෙය්‍යුං ආසවා විඝාතපරිළාහා, මනින්ද්‍රිය සංවරං සංවුතස්ස විහරතො එවංස තෙ ආසවා විඝාතපරිළාහා න හොන්ති.

“යඤ්හිස්ස භික්ඛවෙ, සංවරං අසංවුතස්ස විහරතො උප්පජ්ජෙය්‍යුං ආසවා විඝාතපරිළාහා, සංවරං සංවුතස්ස විහරතො එවංස තෙ ආසවා විඝාතපරිළාහා න හොන්ති.
ඉමෙ වුච්චන්ති භික්ඛවෙ, ආසවා සංවරා පහාතබ්බා”.

“කතමෙ ච භික්ඛවෙ, ආසවා පටිසෙවනා පහාතබ්බා?
ඉධ භික්ඛවෙ, භික්ඛු පටිසඞ්ඛා යොනිසො චීවරං පටිසෙවති – ‘යාවදෙව සීතස්ස පටිඝාතාය, උණ්හස්ස පටිඝාතාය, ඩංසමකසවාතාතපසරීංසප සම්ඵස්සානං පටිඝාතාය, යාවදෙව හිරිකොපීනප්පටිච්ඡාදනත්ථං’.
“පටිසඞ්ඛා යොනිසො පිණ්ඩපාතං පටිසෙවති – ‘නෙව දවාය, න මදාය, න මණ්ඩනාය, න විභූසනාය, යාවදෙව ඉමස්ස කායස්ස ඨිතියා යාපනාය, විහිංසූපරතියා, බ්‍රහ්මචරියානුග්ගහාය, ඉති පුරාණඤ්ච වෙදනං පටිහඞ්ඛාමි නවඤ්ච වෙදනං න උප්පාදෙස්සාමි, යාත්‍රා ච මෙ භවිස්සති අනවජ්ජතා ච ඵාසුවිහාරො ච’.
“පටිසඞ්ඛා යොනිසො සෙනාසනං පටිසෙවති – ‘යාවදෙව සීතස්ස පටිඝාතාය, උණ්හස්ස පටිඝාතාය, ඩංසමකසවාතාතපසරීංසපසම්ඵස්සානං පටිඝාතාය, යාවදෙව උතුපරිස්සයවිනොදනපටිසල්ලානාරාමත්ථං’.
“පටිසඞ්ඛා යොනිසො ගිලානප්පච්චයභෙසජ්ජපරික්ඛාරං පටිසෙවති – ‘යාවදෙව උප්පන්නානං වෙය්‍යාබාධිකානං වෙදනානං පටිඝාතාය, අබ්‍යාබජ්ඣපරමතාය’.
“යඤ්හිස්ස භික්ඛවෙ, අප්පටිසෙවතො උප්පජ්ජෙය්‍යුං ආසවා විඝාතපරිලාහා, පටිසෙවතො එවංස තෙ ආසවා විඝාතපරිලාහා න හොන්ති.
ඉමෙ වුච්චන්ති භික්ඛවෙ, ආසවා පටිසෙවනා පහාතබ්බා.

“කතමෙ ච භික්ඛවෙ, ආසවා අධිවාසනා පහාතබ්බා?
ඉධ භික්ඛවෙ, භික්ඛු පටිසඞ්ඛා යොනිසො ඛමො හොති සීතස්ස උණ්හස්ස, ජිඝච්ඡාය පිපාසාය. ඩංසමකසවාතාතපසරීංසපසම්ඵස්සානං, දුරුත්තානං දුරාගතානං වචනපථානං, උප්පන්නානං සාරීරිකානං වෙදනානං දුක්ඛානං තිබ්බානං ඛරානං කටුකානං අසාතානං අමනාපානං පාණහරානං අධිවාසකජාතිකො හොති.
“යඤ්හිස්ස භික්ඛවෙ, අනධිවාසයතො උප්පජ්ජෙය්‍යුං ආසවා විඝාතපරිළාහා, අධිවාසයතො එවංස තෙ ආසවා විඝාතපරිළාහා න හොන්ති.
ඉමෙ වුච්චන්ති භික්ඛවෙ, ආසවා අධිවාසනා පහාතබ්බා.

“කතමෙ ච භික්ඛවෙ, ආසවා පරිවජ්ජනා පහාතබ්බා?
ඉධ භික්ඛවෙ, භික්ඛු පටිසඞ්ඛා යොනිසො චණ්ඩං හත්ථිං පරිවජ්ජෙති, චණ්ඩං අස්සං පරිවජ්ජෙති, චණ්ඩං ගොණං පරිවජ්ජෙති, චණ්ඩං කුක්කුරං පරිවජ්ජෙති, අහිං ඛාණුං කණ්ටකට්ඨානං සොබ්භං පපාතං චන්දනිකං ඔළිගල්ලං.
යථාරූපෙ අනාසනෙ නිසින්නං යථාරූපෙ අගොචරෙ චරන්තං යථාරූපෙ පාපකෙ මිත්තෙ භජන්තං විඤ්ඤූ සබ්‍රහ්මචාරී පාපකෙසු ඨානෙසු ඔකප්පෙය්‍යුං, සො තඤ්ච අනාසනං තඤ්ච අගොචරං තෙ ච පාපකෙ මිත්තෙ පටිසඞ්ඛා යොනිසො පරිවජ්ජෙති.
“යඤ්හිස්ස භික්ඛවෙ, අපරිවජ්ජයතො උප්පජ්ජෙය්‍යුං ආසවා විඝාතපරිළාහා, පරිවජ්ජයතො එවංස තෙ ආසවා විඝාතපරිළාහා න හොන්ති.
ඉමෙ වුච්චන්ති භික්ඛවෙ, ආසවා පරිවජ්ජනා පහාතබ්බා.

“කතමෙ ච භික්ඛවෙ, ආසවා විනොදනා පහාතබ්බා?
ඉධ භික්ඛවෙ, භික්ඛු පටිසඞ්ඛා යොනිසො උප්පන්නං කාමවිතක්කං නාධිවාසෙති පජහති විනොදෙති බ්‍යන්තීකරොති අනභාවං ගමෙති, උප්පන්නං බ්‍යාපාදවිතක්කං නාධිවාසෙති පජහති විනොදෙති බ්‍යන්තීකරොති අනභාවං ගමෙති,
උප්පන්නං විහිංසාවිතක්කං නාධිවාසෙති පජහති විනොදෙති බ්‍යන්තීකරොති අනභාවං ගමෙති,
උප්පන්නුප්පන්නෙ පාපකෙ අකුසලෙ ධම්මෙ නාධිවාසෙති පජහති විනොදෙති බ්‍යන්තීකරොති අනභාවං ගමෙති.
“යඤ්හිස්ස භික්ඛවෙ, අවිනොදයතො උප්පජ්ජෙය්‍යුං ආසවා විඝාතපරිළාහා, විනොදයතො එවංස තෙ ආසවා විඝාතපරිළාහා න හොන්ති.
ඉමෙ වුච්චන්ති භික්ඛවෙ, ආසවා විනොදනා පහාතබ්බා.

“කතමෙ ච භික්ඛවෙ, ආසවා භාවනා පහාතබ්බා?
ඉධ භික්ඛවෙ, භික්ඛු පටිසඞ්ඛා යොනිසො සතිසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙති විවෙකනිස්සිතං විරාගනිස්සිතං නිරොධනිස්සිතං වොස්සග්ගපරිණාමිං.
පටිසඞ්ඛා යොනිසො ධම්මවිචයසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙති විවෙකනිස්සිතං විරාගනිස්සිතං නිරොධනිස්සිතං වොස්සග්ගපරිණාමිං.
පටිසඞ්ඛා යොනිසො වීරියසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙති විවෙකනිස්සිතං විරාගනිස්සිතං නිරොධනිස්සිතං වොස්සග්ගපරිණාමිං.
පටිසඞ්ඛා යොනිසො පීතිසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙති
විවෙකනිස්සිතං විරාගනිස්සිතං නිරොධනිස්සිතං වොස්සග්ගපරිණාමිං.
පටිසඞ්ඛා යොනිසො පස්සද්ධිසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙති විවෙකනිස්සිතං විරාගනිස්සිතං නිරොධනිස්සිතං වොස්සග්ගපරිණාමිං.
පටිසඞ්ඛා යොනිසො සමාධිසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙති විවෙකනිස්සිතං විරාගනිස්සිතං නිරොධනිස්සිතං වොස්සග්ගපරිණාමිං.
පටිසඞ්ඛා යොනිසො උපෙක්ඛාසම්බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙති විවෙකනිස්සිතං විරාගනිස්සිතං නිරොධනිස්සිතං වොස්සග්ගපරිණාමිං.
“යඤ්හිස්ස භික්ඛවෙ, අභාවයතො උප්පජ්ජෙය්‍යුං ආසවා විඝාතපරිළාහා, භාවයතො එවංස තෙ ආසවා විඝාතපරිළාහා න හොන්ති. ඉමෙ වුච්චන්ති භික්ඛවෙ, ආසවා භාවනා පහාතබ්බා.

“යතො ඛො භික්ඛවෙ,
භික්ඛුනො යෙ ආසවා දස්සනා පහාතබ්බා තෙ දස්සනා පහීනා හොන්ති,
යෙ ආසවා සංවරා පහාතබ්බා තෙ සංවරා පහීනා හොන්ති,
යෙ ආසවා පටිසෙවනා පහාතබ්බා තෙ පටිසෙවනා පහීනා හොන්ති, යෙ ආසවා අධිවාසනා පහාතබ්බා තෙ අධිවාසනා පහීනා හොන්ති, යෙ ආසවා පරිවජ්ජනා පහාතබ්බා තෙ පරිවජ්ජනා පහීනා හොන්ති, යෙ ආසවා විනොදනා පහාතබ්බා තෙ විනොදනා පහීනා හොන්ති, යෙ ආසවා භාවනා පහාතබ්බා තෙ භාවනා පහීනා හොන්ති.

අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ – ‘භික්ඛු සබ්බාසවසංවරසංවුතො විහරති, අච්ඡෙච්ඡි තණ්හං, විවත්තයි සංයොජනං, සම්මා මානාභිසමයා අන්තමකාසි දුක්ඛස්සා”’ති.
ඉදමවොච භගවා.
අත්තමනා තෙ භික්ඛූ භගවතො භාසිතං අභිනන්දුන්ති.