මේ සූත්රය අංගුත්තර නිකායේ-දසක නිපාත පාළි-සචිත්ත වග්ගය- ගිරිමානන්ද හාමුදුරුවන්ට තමන්ගේ අසනීපයට හේතුව හඳුනාගැනීම සඳහා බුදුන් වහන්සේ අනුශාසනා කල ඉගැන්වීම පිලිබඳ සූත්රය බව සිහි තබාගන්න.
එවං මෙ සුතං
එකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ආයස්මා ගිරිමානන්දො ආබාධිකො හොති දුක්ඛිතො බාළ්හගිලානො.
අථ ඛො ආයස්මා ආනන්දො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි, උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො ආයස්මා ආනන්දො භගවන්තං එතදවොච –
“ආයස්මා භන්තෙ, ගිරිමානන්දො ආබාධිකො හොති දුක්ඛිතො බාළ්හගිලානො. සාධු භන්තෙ භගවා, යෙනායස්මා ගිරිමානන්දො තෙනුපසඞ්කමතු අනුකම්පං උපාදායා”ති.
“සචෙ ඛො ත්වං ආනන්ද, ගිරිමානන්දස්ස භික්ඛුනො දස සඤ්ඤා භාසෙය්යාසි. ඨානං ඛො පනෙතං විජ්ජති යං ගිරිමානන්දස්ස භික්ඛුනො දස සඤ්ඤා සුත්වා සො ආබාධො ඨානසො පටිප්පස්සම්භෙය්ය.
“කතමා දස?
අනිච්ච සඤ්ඤා, අනත්ත සඤ්ඤා, අසුභ සඤ්ඤා, ආදීනව සඤ්ඤා, පහාන සඤ්ඤා, විරාග සඤ්ඤා, නිරොධ සඤ්ඤා, සබ්බලොකෙ අනභිරත සඤ්ඤා, සබ්බසඞ්ඛාරෙසු අනිච්ඡසඤ්ඤා, ආනාපානස්සති.
“කතමා චානන්ද, අනිච්ච සඤ්ඤා?
ඉධානන්ද, භික්ඛු අරඤ්ඤගතො වා රුක්ඛමූලගතො වා සුඤ්ඤාගාරගතො වා ඉති පටිසඤ්චික්ඛති –
‘රූපං අනිච්චං, වෙදනා අනිච්චා, සඤ්ඤා අනිච්චා, සඞ්ඛාරා අනිච්චා, විඤ්ඤාණං අනිච්ච’න්ති.
ඉති ඉමෙසු පඤ්චසු පාදානක්ඛන්ධෙසු අනිච්චානුපස්සී විහරති.
අයං වුච්චතානන්ද, අනිච්ච සඤ්ඤා.
“කතමා චානන්ද, අනත්ත සඤ්ඤා?
ඉධානන්ද, භික්ඛු අරඤ්ඤගතො වා රුක්ඛමූලගතො වා සුඤ්ඤාගාරගතො වා ඉති පටිසඤ්චික්ඛති-
‘චක්ඛුං අනත්තා, රූපා අනත්තා, සොතං අනත්තා, සද්දා අනත්තා, ඝානං අනත්තා, ගන්ධා අනත්තා, ජිව්හා අනත්තා, රසා අනත්තා, කායො අනත්තා, ඵොට්ඨබ්බා අනත්තා, මනො අනත්තා,
ධම්මා අනත්තා’ති.
ඉති ඉමෙසු ඡසු අජ්ඣත්තිකබාහිරෙසු ආයතනෙසු අනත්තානුපස්සී විහරති.
අයං වුච්චතානන්ද, අනත්ත සඤ්ඤා.
“කතමා චානන්ද, අසුභ සඤ්ඤා?
ඉධානන්ද, භික්ඛු ඉමමෙව කායං උද්ධං පාදතලා අධො කෙසමත්ථකා තචපරියන්තං පූරං නානාප්පකාරස්ස අසුචිනො පච්චවෙක්ඛති-
‘අත්ථි ඉමස්මිං කායෙ කෙසා ලොමා නඛා දන්තා තචො මංසං න්හාරු අට්ඨි අට්ඨිමිඤ්ජං වක්කං හදයං යකනං කිලොමකං පිහකං පප්ඵාසං අන්තං අන්තගුණං උදරියං කරීසං පිත්තං සෙම්හං පුබ්බො ලොහිතං සෙදො මෙදො අස්සු වසා ඛෙළො සිඞ්ඝාණිකා ලසිකා මුත්ත’න්ති.
ඉති ඉමස්මිං කායෙ අසුභානුපස්සී විහරති.
අයං වුච්චතානන්ද, අසුභ සඤ්ඤා.
“කතමා චානන්ද, ආදීනව සඤ්ඤා?
ඉධානන්ද, භික්ඛු අරඤ්ඤගතො වා රුක්ඛමූලගතො වා සුඤ්ඤාගාරගතො වා ඉති පටිසඤ්චික්ඛති-
‘බහුදුක්ඛො ඛො අයං කායො බහුආදීනවො! ඉති ඉමස්මිං කායෙ විවිධා ආබාධා උප්පජ්ජන්ති,
සෙය්යථිදං- චක්ඛු රොගො, සොත රොගො, ඝාන රොගො,
ජිව්හා රොගො කාය රොගො සීස රොගො කණ්ණ රොගො මුඛ රොගො දන්ත රොගො ඔට්ඨ රොගො කාසො සාසො පිනාසො ඩාහො ජරො කුච්ඡි රොගො මුච්ඡා පක්ඛන්දිකා සූලා විසූචිකා කුට්ඨං ගණ්ඩො කිලාසො සොසො අපමාරො දද්දු කණ්ඩු කච්ඡු රඛසා විතච්ඡිකා ලොහිතපිත්තං මධුමෙහො අංසා පිළකා භගන්දලා පිත්ත සමුට්ඨානා ආබාධා සෙම්හ සමුට්ඨානා ආබාධා වාත සමුට්ඨානා ආබාධා සන්නි පාතිකා ආබාධා උතුපරිණාමජා ආබාධා විසම පරිහාරජා ආබාධා ඔපක්කමිකා ආබාධා
කම්ම විපාකජා ආබාධා සීතං උණ්හං ජිඝච්ඡා පිපාසා උච්චාරො පස්සාවො’ති.
ඉති ඉමස්මිං කායෙ ආදීනවානුපස්සී විහරති.
අයං වුච්චතානන්ද, ආදීනව සඤ්ඤා.
“කතමා චානන්ද, පහාන සඤ්ඤා?
ඉධානන්ද, භික්ඛු උප්පන්නං කාම විතක්කං නාධිවාසෙති, පජහති, විනොදෙති, බ්යන්තීකරොති, අනභාවං ගමෙති.
උප්පන්නං ව්යාපාද විතක්කං නාධිවාසෙති, පජහති, විනොදෙති, බ්යන්තීකරොති, අනභාවං ගමෙති.
උප්පන්නං විහිංසා විතක්කං නාධිවාසෙති, පජහති විනොදෙති, බ්යන්තීකරොති, අනභාවං ගමෙති.
උප්පන්නුප්පන්නෙ පාපකෙ අකුසලෙ ධම්මෙ නාධිවාසෙති, පජහති විනොදෙති, බ්යන්තීකරොති, අනභාවං ගමෙති.
අයං වුච්චතානන්ද, පහාන සඤ්ඤා.
“කතමා චානන්ද, විරාග සඤ්ඤා?
ඉධානන්ද, භික්ඛු අරඤ්ඤගතො වා රුක්ඛමූලගතො වා සුඤ්ඤාගාරගතො වා ඉති පටිසඤ්චික්ඛති –
එතං සන්තං එතං පණීතං යදිදං සබ්බසඞ්ඛාරසමථො සබ්බූපධිප්පටිනිස්සග්ගො තණ්හාක්ඛයො විරාගො නිබ්බාන’න්ති.
අයං වුච්චතානන්ද, විරාග සඤ්ඤා.
“කතමා චානන්ද, නිරොධ සඤ්ඤා?
ඉධානන්ද, භික්ඛු අරඤ්ඤගතො වා රුක්ඛමූලගතො වා සුඤ්ඤාගාරගතො වා ඉති පටිසඤ්චික්ඛති –
‘එතං සන්තං එතං පණීතං යදිදං සබ්බසඞ්ඛාරසමථො සබ්බූපධිප්පටිනිස්සග්ගො තණ්හාක්ඛයො නිරොධො නිබ්බාන’න්ති.
අයං වුච්චතානන්ද, නිරොධසඤ්ඤා.
“කතමා චානන්ද, සබ්බලොකෙ අනභිරත සඤ්ඤා?
ඉධානන්ද, භික්ඛු යෙ ලොකෙ උපායුපාදානා චෙතසො අධිට්ඨානාභිනිවෙසානුසයා තෙ පජහන්තො විරමතින අනුපාදියන්තො.
අයං වුච්චතානන්ද, සබ්බලොකෙ අනභිරත සඤ්ඤා.
“කතමා චානන්ද, සබ්බසඞ්ඛාරෙසු අනිච්ඡ සඤ්ඤා?
ඉධානන්ද, භික්ඛු සබ්බසඞ්ඛාරෙසු අට්ටීයති, හරායති, ජිගුච්ඡති.
අයං වුච්චතානන්ද, සබ්බසඞ්ඛාරෙසු අනිච්ඡ සඤ්ඤා.
“කතමා චානන්ද, ආනාපාන සති?
ඉධානන්ද, භික්ඛු අරඤ්ඤගතො වා රුක්ඛමූලගතො වා සුඤ්ඤාගාරගතො වා නිසීදති පල්ලඞ්කං ආභුජිත්වා උජුං කායං පණිධාය පරිමුඛං සතිං උපට්ඨපෙත්වා.
සො සතොව අස්සසති, සතොව පස්සසති.
දීඝං වා අස්සසන්තො ‘දීඝං අස්සසාමී’ති පජානාති.
දීඝං වා පස්සසන්තො ‘දීඝං පස්සසාමී’ති පජානාති.
රස්සං වා අස්සසන්තො ‘රස්සං අස්සසාමී’ති පජානාති.
රස්සං වා පස්සසන්තො ‘රස්සං පස්සසාමී’ති පජානාති. සබ්බකායපටිසංවෙදී ‘අස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති. සබ්බකායපටිසංවෙදී ‘පස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
පස්සම්භයං කායසඞ්ඛාරං ‘අස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
පස්සම්භයං කායසඞ්ඛාරං ‘පස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
පීතිපටිසංවෙදී ‘අස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
පීතිපටිසංවෙදී ‘පස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
සුඛපටිසංවෙදී ‘අස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
සුඛපටිසංවෙදී ‘පස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
චිත්තසඞ්ඛාරපටිසංවෙදී ‘අස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති. චිත්තසඞ්ඛාරපටිසංවෙදී ‘පස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
පස්සම්භයං චිත්තසඞ්ඛාරං ‘අස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
පස්සම්භයං චිත්තසඞ්ඛාරං ‘පස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති. චිත්තපටිසංවෙදී ‘අස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
චිත්තපටිසංවෙදී ‘පස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
අභිප්පමොදයං චිත්තං ‘අස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
අභිප්පමොදයං චිත්තං ‘පස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
සමාදහං චිත්තං ‘අස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
සමාදහං චිත්තං ‘පස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
විමොචයං චිත්තං ‘අස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
විමොචයං චිත්තං ‘පස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
අනිච්චානුපස්සී ‘අස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
අනිච්චානුපස්සී ‘පස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
විරාගානුපස්සී ‘අස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
විරාගානුපස්සී ‘පස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
නිරොධානුපස්සී ‘අස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
නිරොධානුපස්සී ‘පස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
පටිනිස්සග්ගානුපස්සී ‘අස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති. පටිනිස්සග්ගානුපස්සී ‘පස්සසිස්සාමී’ති සික්ඛති.
අයං වුච්චතානන්ද, ආනාපාන සති.
“සවෙ ඛො ත්වං ආනන්ද, ගිරිමානන්දස්ස භික්ඛුනො ඉමා දස සඤ්ඤා භාසෙය්යාසි. ඨානං ඛො පනෙතං විජ්ජති යං ගිරිමානන්දස්ස භික්ඛුනො ඉමා දස සඤ්ඤා සුත්වා සො ආබාධො ඨානසො පටිප්පස්සම්භෙය්යා”ති.
අථ ඛො ආයස්මා ආනන්දො භගවතො සන්තිකෙ ඉමා දස සඤ්ඤා උග්ගහෙත්වා, යෙනායස්මා ගිරිමානන්දො තෙනුපසඞ්කමි. උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මතො ගිරිමානන්දස්ස ඉමා දස සඤ්ඤා අභාසි. අථ ඛො ආයස්මතො ගිරිමානන්දස්ස දස සඤ්ඤා සුත්වා සො ආබාධො ඨානසො පටිප්පස්සම්භි. වුට්ඨාහි චායස්මා ගිරිමානන්දො තම්හා ආබාධා. තථා පහීනො ච පනායස්මතො ගිරිමානන්දස්ස සො ආබාධො අහොසීති.
Aaryasathya 